"Είμαστε ένας λαός με παλικαρίσια ψυχή, που κράτησε τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης του σε καιρούς ακμής και σε αιώνες διωγμών και άδειων λόγων. Τώρα που ο τριγυρινός μας κόσμος μοιάζει να θέλει να μας κάνει τρόφιμους ενός οικουμενικού πανδοχείου, θα την απαρνηθούμε άραγε αυτή τη μνήμη; Θα το παραδεχτούμε τάχα να γίνουμε απόκληροι"

Γιώργος Σεφέρης

Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

Η πρώτη περίοδος μετά την άλωση, το Βατικανό και ο ρόλος των Δυτικών

Του Νίκου Παππά, Φοιτητή Πολ. Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο




Την επαύριο μόλις της Αλώσεως της Νέας Ρώμης, ο Ελληνικός κόσμος ξεκίνησε τις επαναστατικές προσπάθειες εναντίον των Οθωμανών, συμμαχώντας συνεχώς με τους ομόδοξους (θεωρητικά) Δυτικούς, οι οποίοι πάντα τελικά τον πρόδιδαν και τον άφηναν να σφαγιαστεί από τον βάρβαρο Τουρκικό λαό. Χιλιάδες Έλληνες χάθηκαν από τις εκατοντάδες επαναστάσεις οι οποίες έγιναν μέχρι και την (αποτυχημένη... τελικώς) επανάσταση του 1821. 


Στις 29 Μαϊου του 1453, η Δύση έβλεπε επιτέλους την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία να πέφτει, και το Βατικανό έβγαζε από τη μέση τον μεγαλύτερό του αντίπαλο, αφήνοντας τους Οθωμανούς να σφάξουν τους απεχθείς γι᾽ αυτό Έλληνες. Παρόλα αυτά, το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού κόσμου νιώθοντας τους Δυτικούς πιο κοντά του, λόγω του Χριστιανισμού, έδειξε από την αρχή την πρόθεσή του να συνεργαστεί μαζί τους για την οργάνωση Σταυροφοριών, με σκοπό την εκδίωξη των "απίστων" Μουσουλμάνων. 

Παρότι ο πάπας Νικόλαος Ε', λόγω του μισελληνισμού του, αδιαφόρησε πλήρως για την άλωση της Πόλεως (για να μην πούμε ότι χάρηκε), η αλήθεια είναι ότι οι δύο επόμενοι κάτοχοι του παπικού θρόνου, ο Κάλλιστος Γ' (1455-1458) και ο Πίος Β' (1458-1464), εργάστηκαν σκληρά για την δημιουργία σταυροφορίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτό έπαιξε και ο καρδινάλιος Βησσαρίων, ο οποίος ήταν Ελληνικής καταγωγής και τους επηρέαζε άμεσα λόγω της στενής σχέσεως του μαζί τους. Ο Βησσαρίων ήταν ένθερμος υποστηρικτής του πολέμου κατά των Τούρκων, και στάλθηκε σε πολλές αποστολές για την υλοποίηση αυτού του σκοπού. 

Ο Κάλλιστος Γ' αμέσως μετά την εκλογή του άρχισε να κηρύττει τον "ιερό πόλεμο" εναντίων των απίστων, και να ζητάει από τους Δυτικούς ηγεμόνες να βοηθήσουν σε αυτόν, όμως η αρνητική στάση του βασιλέως της Γαλλίας Καρόλου Ζ' έβαλε φρένο στα σχέδιά του. Λίγο καιρό μετά ο Κάλλιστος Γ' απεβίωσε χωρίς να καταφέρει να υλοποιήσει τα σχέδιά του, και στην θέση του εκλέχθηκε πάπας ο Πίος Β'. Ο Πίος όπως και ο προκάτοχός του, ήταν μεγάλος υποστηρικτής της Σταυροφορίας εναντίων των "απίστων" Οθομανών. Έτσι, έστειλε τον Βησσαρίωνα στην Ενετία ώστε να την προτρέψει να λάβει μέρος στον πόλεμο, κάτι το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από τους Ενετούς λόγω των καλών σχέσεών τους με τον Μωάμεθ. Ο Πίος δεν πτοήθηκε και αφού βρήκε και συμμάχησε με τους εχθρούς των Οθωμανών στην Ασία, απευθύνθηκε στον δούκα της Βουργουνδίας και στον βασιλιά της Γαλλίας. Ο δούκας της Βουργουνδίας δέχτηκε με χαρά να λάβει μέρος στον πόλεμο, έβαλε όμως ως προϋπόθεση να αναλάβει η Γαλλία να φυλάει τις χώρες του. Η Γαλλία όμως από την πλευρά της δεν δέχτηκε να λάβει μέρος και μάλιστα ανάγκασε τον δούκα της Βουργουνδίας να αθετήσει τον λόγο του. 

Παρά την αρχική αποτυχία, η τύχη χαμογέλασε στον Πίο, καθώς οι σχέσεις Τουρκίας-Ενετών χάλασαν, με αποτέλεσμα οι Ενετοί να δεχτούν να λάβουν μέρος στην Σταυροφορία. Ο Βησσαρίων στη συνέχεια, πήγε σε μακροχρόνια αποστολή στην Γερμανία, όμως δεν κατάφερε να πείσει τους Γερμανούς ηγεμόνες να πάρουν μέρος στον Ιερό πόλεμο. Οι Γερμανοί είχαν πολλά εσωτερικά προβλήματα, και ένας εξωτερικός πόλεμος τους ήταν παντελώς αδιάφορος. Όταν επιτέλους η Σταυροφορία ήταν έτοιμη να ξεκινήσει, λίγες μέρες πριν την έναρξή της, ο θάνατος του Πάπα Πίου Β' την διέλυσε, καθώς ο άνθρωπος που είχε καταφέρει να την οργανώσει είχε φύγει από τη ζωή. Ήταν ξεμερώματα της 14ης Αυγούστου 1464. 

Στην συνέχεια οι Ενετοί προχώρησαν σε έναν πολύχρονο πόλεμο κατά των Οθωμανών κατά τον οποίο πρόδωσαν πολλές φορές τους Έλληνες, τους οποίους αφού πρώτα τους ξεσήκωναν κατά των Τούρκων στη συνέχεια τους εγκατέλειπαν και τους άφηναν να σφαγιαστούν ανελέητα. 

Σημασία έχει πάντως να προσεχθούν δύο σημεία σε αυτή τη πρώτη περίδο της Τουρκοκρατίας της Ελλάδος. Παρότι οι Δυτικοί ευθύνονταν σε μεγάλο ποσοστό για την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, με την άλωση της Πόλεως, οι Έλληνες επέλεγαν συνεχώς να συμμαχήσουν μαζί τους Δυτικούς (έπαιξε σημαντικό ρόλο το ομόδοξον) για να αποτινάξουν τον Οθωμανικό ζυγό. Ένα άλλο στοιχείο ενδιαφέρον, είναι ότι τα πρώτα έτη μετά της αλώσεως (1455-1464), το Βατικανό προσπαθούσε συνεχώς να οργανώσει πόλεμο για την "απελευθέρωση" της Κωνσταντινουπόλεως, όμως αποτύγχανε λόγω της αρνήσεως των Γάλλων, των Ενετών και των Γερμανών. Ήταν μια εντελώς διαφορετική στάση από την στάση του Βατικανού την περίοδο της Αλώσεως (με την αδιαφορία του πάπα Νικολάου Ε') η οποία και επανήλθε και μετά το 1464 με τον πάπα Παύλο Β'.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Μας ενδιαφέρουν οι άποψεις σας και οι διαφωνίες σας.
Ο γόνιμος διάλογος μας κάνει όλους πιο σοφούς.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...