Του Νίκου Παππά, Φοιτητή Πολ. Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Πολλές φωνές σε Ελλάδα και εξωτερικό έδειξαν με αφορμή το Brexit την πραγματικά ολιγαρχική ιδεολογία τους, βαφτίζοντας αυτό που δεν τους άρεσε (δηλαδή το αίτημα ενός λαού για πλήρη κρατική ανεξαρτησία) ως νίκη της ακροδεξιάς, ως αποτέλεσμα του λαϊκισμού, φτάνοντας ακόμη και σε σημείο να ζητήσουν να μην εφαρμοστεί η λαϊκή βούληση. Ευτυχώς οι επικεφαλής της Ενώσεως, αντιλήφθηκαν ότι σε περίπτωση που υποστήριζαν αυτές τις γελοιότητες θα έδειχναν πιο απροκάλυπτα από ποτέ το πόσο ολιγαρχική είναι η ιδεολογία τους. Έτσι, προς τιμήν τους, ζήτησαν άμεση εφαρμογή της εντολής των Βρετανών πολιτών.
Η πραγματικότητα έδειξε, όπως και στο παράδειγμα της Ελλάδος, ότι εάν η κυβέρνηση θέλει, όντως μπορεί να παρακάμψει την βούληση των πολιτών. Γιατί πολύ απλά η κοινωνία δεν είναι θεσμοθετημένη, ώστε η βούλησή της να έχει ισχύ και δεσμευτικό χαρακτήρα. Η διαφορά Ελλάδος και Βρετανίας είναι ότι στην Ελλάδα έχει παραιτηθεί από την προσπάθειά του να αντισταθεί, αντιθέτως οι Βρετανοί είναι σίγουρο ότι θα αντιδρούσαν άμεσα σε μια πιθανή αλλοίωση της εντολής που έδωσαν στους κυβερνώντες τους.
Τί είναι όμως η ΕΕ στην πραγματικότητα και γιατί υποστηρίζω ότι είναι ολιγαρχική; Η ΕΕ πολιτικά, είναι μια Ένωση που δεν αφορά τους πολίτες της. Είναι μια Ένωση των κυβερνήσεων που νομιμοποιούν μια ανώτερη (Κομισιόν κλπ), και ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να ωφελήσει τους πολίτες της είναι στην βάση του ατομοκεντρικού μοντέλου. Να ωφελήσει δηλαδή μόνο ατομικά ορισμένους ανθρώπους, όχι τις κοινωνίες ως συλλογικότητες. Οι Δυτικές κοινωνίες μπορεί πολιτισμικά να έχουν συνείδηση Ευρωπαϊκή (έστω και σε μικρό βαθμό), όμως αυτή την εποχή (καλώς) οι Εθνικές ταυτότητες υπερτερούν αυτής. Οι Αθηναίοι και οι Κορίνθιοι ένοιωθαν Έλληνες, όμως η πόλις τους ήταν αυτή που τους εξέφραζε πολιτικά.
Όταν η εσωτερική εξέλιξη (εντός των κρατών) ολοκληρωθεί, και οι κοινωνίες ελέγξουν πλήρως τα κράτη τους, τότε μπορεί να υπάρξει η Πανευρωπαϊκή Ιδέα (όπως η Πανελλήνια στο παρελθόν). Μέχρι τότε η Ευρωπαϊκή ταυτότητα θα υπάρχει μονοσήμαντα ως πολιτισμική ταυτότητα, κι όχι ως πολιτική.
Επίσης, αναρωτιέμαι αν όλοι αυτοί που θεωρούν ότι η κοινωνία δεν είναι ικανή να αποφασίζει για την παραμονή της χώρας της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επικροτούν τον Τσίπρα που κράτησε την χώρα στο Ευρώ όταν το δημοψήφισμα ήταν σαφώς κατά. (Αν το επικροτούν, θα πρέπει να ψάξουν την ιδεολογική τους συγγένεια με προγενέστερα ολιγαρχικά καθεστώτα.)
Δεν είναι ακροδεξιά άποψη λοιπόν το αίτημα για πολιτική ανεξαρτησία μιας χώρας, αντιθέτως είναι μια υγιής αντίδραση. Αντιθέτως, η «Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» μέσω μιας ολιγαρχικής Ενώσεως (της οποίας τα στελέχη να τονίσουμε ότι δεν εκλέγονται από την κοινωνία) είναι αντιδραστική και δείγμα απέχθειας προς στους λαούς της Ευρώπης. Όσοι, λοιπόν, έχουν τόση μεγάλη αγάπη σήμερα στην ΕΕ και την θέλουν πάση θυσία, απλά αρνούνται την εξέλιξη των κοινωνιών στο όνομα των ανώτερων εξουσιών και δυνάμεων (ΕΕ και "αγορές").
Ο ολοκληρωτισμός-συγκεντρωτισμός δεν είναι πιο "δημοκρατικός" όταν έχει κοινωνική νομιμοποίηση. Ούτε οι φορείς του γίνονται λιγότερο φασίστες. Όσοι ζητάνε μεγαλύτερο Ευρωπαϊκό συγκεντρωτισμό σε μια εποχή που υπάρχει ανάγκη για γενική αποκέντρωση, στην πραγματικότητα είναι ιδεολογικοί απόγονοι ολοκληρωτικών καθεστώτων που προσπάθησαν να "ενοποιήσουν" την Ευρώπη των κρατών (κι όχι των κοινωνιών)...
Υ.Γ. Εδώ θα ήθελα να παραθέσω κάποια λόγια του καθηγητού Γιώργου Κοντογιώργη, ο οποίος σίγουρα έχει αναλύσει το θέμα αυτό καλύτερα από τον καθένα: «Τι λείπει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, περισσότερο από όσο λείπει στο εσωτερικό των κρατών; ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ! Οι κοινωνίες δεν υπάρχουν ούτε σε επίπεδο πολιτικό της ΕΕ, ούτε σε επίπεδο εκλογικής νομιμοποίησης του πολιτικού προσωπικού, το οποίο ξέρουμε επίσης ότι νομοθετεί και κυβερνά όπως ένας απολυταρχικός άρχων, και βεβαίως η βούληση της κοινωνίας θεωρείται ένα παράδοξο για όποιον το επικαλεστεί. […] Το πολιτικό σύστημα της ΕΕ είναι ένα πολιτικό σύστημα χωρίς κράτος. Βασίζεται στις ισορροπίες της κορυφής των κρατών. Εάν εν όσο αυτές δεν επέτρεπαν ηγεμονικές βλέψεις, υπήρχε μια σχετική ισορροπία και στις πολιτικές των κρατών. Τώρα λοιπόν με την κρίση, η Γερμανία θεώρησε ότι είχε την μοναδική ευκαιρία να παίξει έναν ρόλο που είχε χάσει στο παρελθόν με δική της υπαιτιότητα. Δύο φορές τουλάχιστον... Να ηγεμονεύσει στην Ευρώπη με τις πολιτικές που υπαγόρευε».
(από συνέντευξη του καθηγητού στο zougla.gr)
Πολλές φωνές σε Ελλάδα και εξωτερικό έδειξαν με αφορμή το Brexit την πραγματικά ολιγαρχική ιδεολογία τους, βαφτίζοντας αυτό που δεν τους άρεσε (δηλαδή το αίτημα ενός λαού για πλήρη κρατική ανεξαρτησία) ως νίκη της ακροδεξιάς, ως αποτέλεσμα του λαϊκισμού, φτάνοντας ακόμη και σε σημείο να ζητήσουν να μην εφαρμοστεί η λαϊκή βούληση. Ευτυχώς οι επικεφαλής της Ενώσεως, αντιλήφθηκαν ότι σε περίπτωση που υποστήριζαν αυτές τις γελοιότητες θα έδειχναν πιο απροκάλυπτα από ποτέ το πόσο ολιγαρχική είναι η ιδεολογία τους. Έτσι, προς τιμήν τους, ζήτησαν άμεση εφαρμογή της εντολής των Βρετανών πολιτών.
Η πραγματικότητα έδειξε, όπως και στο παράδειγμα της Ελλάδος, ότι εάν η κυβέρνηση θέλει, όντως μπορεί να παρακάμψει την βούληση των πολιτών. Γιατί πολύ απλά η κοινωνία δεν είναι θεσμοθετημένη, ώστε η βούλησή της να έχει ισχύ και δεσμευτικό χαρακτήρα. Η διαφορά Ελλάδος και Βρετανίας είναι ότι στην Ελλάδα έχει παραιτηθεί από την προσπάθειά του να αντισταθεί, αντιθέτως οι Βρετανοί είναι σίγουρο ότι θα αντιδρούσαν άμεσα σε μια πιθανή αλλοίωση της εντολής που έδωσαν στους κυβερνώντες τους.
Τί είναι όμως η ΕΕ στην πραγματικότητα και γιατί υποστηρίζω ότι είναι ολιγαρχική; Η ΕΕ πολιτικά, είναι μια Ένωση που δεν αφορά τους πολίτες της. Είναι μια Ένωση των κυβερνήσεων που νομιμοποιούν μια ανώτερη (Κομισιόν κλπ), και ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να ωφελήσει τους πολίτες της είναι στην βάση του ατομοκεντρικού μοντέλου. Να ωφελήσει δηλαδή μόνο ατομικά ορισμένους ανθρώπους, όχι τις κοινωνίες ως συλλογικότητες. Οι Δυτικές κοινωνίες μπορεί πολιτισμικά να έχουν συνείδηση Ευρωπαϊκή (έστω και σε μικρό βαθμό), όμως αυτή την εποχή (καλώς) οι Εθνικές ταυτότητες υπερτερούν αυτής. Οι Αθηναίοι και οι Κορίνθιοι ένοιωθαν Έλληνες, όμως η πόλις τους ήταν αυτή που τους εξέφραζε πολιτικά.
Όταν η εσωτερική εξέλιξη (εντός των κρατών) ολοκληρωθεί, και οι κοινωνίες ελέγξουν πλήρως τα κράτη τους, τότε μπορεί να υπάρξει η Πανευρωπαϊκή Ιδέα (όπως η Πανελλήνια στο παρελθόν). Μέχρι τότε η Ευρωπαϊκή ταυτότητα θα υπάρχει μονοσήμαντα ως πολιτισμική ταυτότητα, κι όχι ως πολιτική.
Επίσης, αναρωτιέμαι αν όλοι αυτοί που θεωρούν ότι η κοινωνία δεν είναι ικανή να αποφασίζει για την παραμονή της χώρας της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επικροτούν τον Τσίπρα που κράτησε την χώρα στο Ευρώ όταν το δημοψήφισμα ήταν σαφώς κατά. (Αν το επικροτούν, θα πρέπει να ψάξουν την ιδεολογική τους συγγένεια με προγενέστερα ολιγαρχικά καθεστώτα.)
Δεν είναι ακροδεξιά άποψη λοιπόν το αίτημα για πολιτική ανεξαρτησία μιας χώρας, αντιθέτως είναι μια υγιής αντίδραση. Αντιθέτως, η «Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» μέσω μιας ολιγαρχικής Ενώσεως (της οποίας τα στελέχη να τονίσουμε ότι δεν εκλέγονται από την κοινωνία) είναι αντιδραστική και δείγμα απέχθειας προς στους λαούς της Ευρώπης. Όσοι, λοιπόν, έχουν τόση μεγάλη αγάπη σήμερα στην ΕΕ και την θέλουν πάση θυσία, απλά αρνούνται την εξέλιξη των κοινωνιών στο όνομα των ανώτερων εξουσιών και δυνάμεων (ΕΕ και "αγορές").
Ο ολοκληρωτισμός-συγκεντρωτισμός δεν είναι πιο "δημοκρατικός" όταν έχει κοινωνική νομιμοποίηση. Ούτε οι φορείς του γίνονται λιγότερο φασίστες. Όσοι ζητάνε μεγαλύτερο Ευρωπαϊκό συγκεντρωτισμό σε μια εποχή που υπάρχει ανάγκη για γενική αποκέντρωση, στην πραγματικότητα είναι ιδεολογικοί απόγονοι ολοκληρωτικών καθεστώτων που προσπάθησαν να "ενοποιήσουν" την Ευρώπη των κρατών (κι όχι των κοινωνιών)...
Υ.Γ. Εδώ θα ήθελα να παραθέσω κάποια λόγια του καθηγητού Γιώργου Κοντογιώργη, ο οποίος σίγουρα έχει αναλύσει το θέμα αυτό καλύτερα από τον καθένα: «Τι λείπει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, περισσότερο από όσο λείπει στο εσωτερικό των κρατών; ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΕΣ! Οι κοινωνίες δεν υπάρχουν ούτε σε επίπεδο πολιτικό της ΕΕ, ούτε σε επίπεδο εκλογικής νομιμοποίησης του πολιτικού προσωπικού, το οποίο ξέρουμε επίσης ότι νομοθετεί και κυβερνά όπως ένας απολυταρχικός άρχων, και βεβαίως η βούληση της κοινωνίας θεωρείται ένα παράδοξο για όποιον το επικαλεστεί. […] Το πολιτικό σύστημα της ΕΕ είναι ένα πολιτικό σύστημα χωρίς κράτος. Βασίζεται στις ισορροπίες της κορυφής των κρατών. Εάν εν όσο αυτές δεν επέτρεπαν ηγεμονικές βλέψεις, υπήρχε μια σχετική ισορροπία και στις πολιτικές των κρατών. Τώρα λοιπόν με την κρίση, η Γερμανία θεώρησε ότι είχε την μοναδική ευκαιρία να παίξει έναν ρόλο που είχε χάσει στο παρελθόν με δική της υπαιτιότητα. Δύο φορές τουλάχιστον... Να ηγεμονεύσει στην Ευρώπη με τις πολιτικές που υπαγόρευε».
(από συνέντευξη του καθηγητού στο zougla.gr)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μας ενδιαφέρουν οι άποψεις σας και οι διαφωνίες σας.
Ο γόνιμος διάλογος μας κάνει όλους πιο σοφούς.