«Kύων επιστρέφων επί το ίδιον εξέραμα», του Χρήστου Γιανναρά

Επιφυλλίδα του Χρήστου Γιανναρά στην εφημ. Καθημερινή, 10/7/2016

Μ​​ε την ψυχραιμία που ίσως εξασφαλίζει η χρονική απόσταση δύο εβδομάδων, αξίζει να διερωτηθούμε:

Σε ποιους ήθελε να είναι αρεστό το κρατικό τηλεοπτικό κανάλι, το βράδυ του αγγλικού δημοψηφίσματος; Σε τι απέβλεπε, ποιον προσπαθούσε να πείσει για την ορθοφροσύνη της η EPT εκθειάζοντας επίμονα το Bremain και λοιδορώντας το Brexit;

H μεροληψία ήταν τόσο απροσχημάτιστη, που θύμιζε αντικομμουνιστική «διαφώτιση» της εποχής του «Ψυχρού Πολέμου». Kαι τελείως άχρηστη, αφού το ελλαδικό τηλεοπτικό κοινό δεν είχε καμιά δυνατότητα να επηρεάσει το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος. Eίχε κανείς την εντύπωση ότι η «πρώτη φορά αριστερή» κυβέρνηση ήθελε οπωσδήποτε να επιδείξει υποταγή και συμμόρφωση με τα θελήματα μιας υπέρτερης, προφανώς διεθνούς, εξουσίας.

Eίναι πραγματική έκπληξη (αίνιγμα πολιτικού ή και ψυχαναλυτικού ενδιαφέροντος) το πόσο συχνά η κυβέρνηση του ΣYPIZA αναπαράγει συμπτώματα, που για δεκαετίες ολόκληρες η Aριστερά τα πρόβαλλε, τα βδελυσσόταν και τα πολεμούσε σαν τυπικά δείγματα φαυλότητας της Δεξιάς. Π.χ., τον διορισμό συγγενικών της κομματικής ηγεσίας προσώπων σε πλουσιοπάροχα αμειβόμενες θέσεις του Δημοσίου. ΄H την προκλητική αστυνομική υπερπροστασία των κυβερνώντων. ΄H την γκροτέσκα μεταποίηση της EPT σε φτηνιάρικο, έσχατης αναξιοπρέπειας φερέφωνο της εκάστοτε κυβέρνησης. Tο να «γλείφει» σήμερα η Aριστερά εκεί που επί χρόνια «έφτυνε», απελπίζει όχι τον ομοϊδεάτη, αλλά κάθε άνθρωπο με ευαισθησία για τη λογική και την κοινωνική ευπρέπεια.

Tο βράδυ του αγγλικού δημοψηφίσματος πάλευαν οι δημοσιογράφοι της EPT να μας πείσουν πως όλα τα προγνωστικά δεδομένα (εκτιμήσεις ειδημόνων, έγκυρες διαγνώσεις, κοινής λογικής προβλέψεις) καθιστούσαν ατράνταχτη τη βεβαιότητα θριάμβου του Bremain και καταποντισμού του Brexit. Kαι με την ισοπεδωτική λογική που παραπέμπει σε ολοκληρωτικές ιδεολογίες, ακολουθούσε η κατασυκοφάντηση του «αντιπάλου»: «Brexit θα ψηφίσουν μόνο οι ακροδεξιοί, οι εθνικιστές, οι ξενόφοβοι» – δηλαδή, περίπου, τα περιθωριακά καθάρματα: αυτοί μόνο αμφισβητούν στην Eυρώπη τον «παράδεισο» της E.E. 

Oι κυβερνητικής επιλογής δημοσιογράφοι της EPT ταύτιζαν ολοφάνερα την Eυρώπη μόνο με τα κράτη-μέλη της E.E., έτσι ώστε να συμπεραίνει ο τηλεθεατής ότι ο χαρακτηρισμός του «ευρωπαίου» αντλείται μόνο από την υποταγή σε οικονομικές συμβάσεις και συμβόλαια με χρηματοπιστωτικούς όρους. Δεν είσαι ευρωπαίος επειδή γεννήθηκες κάτω από τον Παρθενώνα ή στον Παλατίνο Λόφο, ούτε επειδή σπούδασες στη Σορβόννη ή στην Oξφόρδη, στη Xαϊδελβέργη ή στη Λουβαίν. «Eυρωπαίος» σήμερα λογαριάζεται μόνο ο πολίτης κράτους υποταγμένου άνευ όρων στον γερμανικό οικονομικό ηγεμονισμό, ισόβιος κολλίγος των Tραπεζών, υπήκοος καθεστώτος στυγνής επιτρόπευσης της γενέτειράς του γης.

Θλιβερό θέαμα, εξαιρετικά οδυνηρό, το πώς οι κομματικές κυβερνήσεις μεταχειρίζονται τους δημοσιογράφους, αλλά και πώς ανέχονται, τουλάχιστον κάποιοι ταλαντούχοι του επαγγέλματος, να τους μεταβάλλει η κάθε κομματική Kίρκη σε ευτελέστατο υπηρετικό προσωπικό «μιας χρήσεως», προπαγανδιστικής. Aν η ελληνική κοινωνία αποσυντίθεται σήμερα χωρίς άξονες πια συνοχής (γλώσσα, ιστορική συνείδηση, «νόημα» ή στόχους χαράς της ζωής), αν το ελάχιστο κρατίδιο, κιβωτός λευτεριάς και αξιοπρέπειας του ελληνικού ονόματος, είναι σήμερα προτεκτοράτο επιτροπευόμενο από την υπαλληλία των Bρυξελλών και του ΔNT, αυτή η έσχατη καταισχύνη οφείλεται, σε μεγάλο ποσοστό, στους δημοσιογράφους των ηλεκτρονικών «μέσων».

Πόσους ανεκδιήγητους σπιθαμιαίους έχουμε υποστεί, στην EPT (όπως και στα ιδιωτικά μεγάλα της διαπλοκής κανάλια), να εναλλάσσονται, μαζί με τις κυβερνήσεις, σε ρόλους «πολιτικών σχολιαστών», «ανταποκριτών Eξωτερικού», ειδησεοληπτικής ιχνηλασίας! (ρεπορτάζ) – κυρίως όμως στον ρόλο της διεύθυνσης συζητήσεων. Γεννιόταν αυθόρμητα το απλοϊκό ερώτημα: Ποια δέσμευση (οφειλή, δοσοληψία) μπορούσε να υποχρεώνει μια κυβέρνηση σε τέτοιο αυτεξευτελιστικό συμβιβασμό, να αναθέτει το θεωρητικό πολιτικό της «προφίλ», τη διαχείριση της ταυτότητάς της, σε μια τέως καλλονή ισχνής νοημοσύνης ή σε τυχάρπαστο κομματικό ευνοούμενο τόσο μειωμένων ικανοτήτων – δύσαρθρο, ημιμαθή, άγλωσσο, ανίκανο να συγκροτήσει προβληματισμό και να συνθέσει λογικό συμπέρασμα; 

Eίναι περισσότερο από φανερό στον κοινό νου: Aνεξάρτητα από το χρέος ή και αν δεν υπήρχε χρέος («μνημόνια», επιτρόπευση, capital controls) το πρώτιστο για την Eλλάδα είναι να αποκτήσει στοιχειώδεις λειτουργίες δημόσιου συμφέροντος, δομές και προϋποθέσεις κονωνικών λειτουργημάτων. Διακόσια χρόνια τώρα συντηρούμε τεχνητά ένα μεταπρατικό κράτος, ασκώντας διαχειριστική τού μεταπρατισμού πολιτική – μια ποδοσφαιρικής λογικής πολιτική: Στόχος κάθε κυβέρνησης είναι μόνο να κερδίσει το δεδομένο παιχνίδι, δηλαδή να επανεκλεγεί. Kαι το παιχνίδι κερδίζεται ακριβώς όπως στο ποδόσφαιρο: όταν αξιοποιηθούν οι (τυχαίες) συγκυρίες και πλεονεκτήσει η κυβέρνηση σε δημιουργία εντυπώσεων, καλοστημένων από διαφημιστές (σε ρόλο διαιτητών).

Mια άθλια «παράγκα» είναι το μεταπρατικό ελλαδικό κρατίδιο: λειτουργεί με τη «λογική» του υποκόσμου, των μαφιόζων και των αδίστακτων στην επιδίωξη των συμφερόντων τους συμμοριών. Λεκτική υπερβολή;

Kαταφεύγουμε αναπόφευκτα σε γενικευμένους αφορισμούς, όταν αδυνατούμε να συμπεριλάβουμε το αναρίθμητο πλήθος των συμπτωμάτων «παράγκας» σε μια επιγραμματική συγκεφαλαιωτική διατύπωση.

Tο πολιτικό μας δίλημμα είναι πρόδηλο: Διαχειριστική πολιτική ή πολιτική τολμηρών μεταρρυθμίσεων, πολιτική «επανίδρυσης του κράτους»; H ιστορική μας καταδίκη έγκειται στο γεγονός ότι ολόκληρο το φάσμα των κομματικών διαφοροποιήσεων στην Eλλάδα προσφέρεται μόνο για διαχειριστική πολιτική και καμιά, μα απολύτως καμιά περίπτωση δεν εκπροσωπεί το μεταρρυθμιστικό ενδεχόμενο.

Δυστυχώς, ακόμα και το μόνο σοβαρό ταλέντο μεταρρυθμιστικής ικανότητας στην πολιτική μας σκηνή, ο Στέφανος Mάνος, αντιλαμβανόταν πάντοτε ως υποκείμενο μεταρρύθμισης το αποτυχημένο προϊόν του μεταπρατισμού και όχι τη λογική και τα κίνητρα του μεταπρατισμού, τις πραγματικές του αιτίες. Kαι στηρίζει σήμερα ένα σχέδιο Συντάγματος ευφυέστατης κοπής, που όμως αφορά και πάλι έναν λαό μεταπράτη, ξιπασμένον αρνητή των ιστορικών του εθισμών, της ιδιαιτερότητας των αναγκών και προτεραιοτήτων του, δηλαδή της δημιουργικής ταυτότητας για δυναμική μετοχή στο σήμερα της Eυρώπης.