του Νικολάου Π. Παππά, Πολιτικού Επιστήμονος
Στην κεντρική Ιταλία υπάρχουν πολλά απομεινάρια του ετρουσκικού πολιτισμού. Μια από τις περιοχές που τα σημάδια τους είναι ακόμη εμφανή είναι η πόλη του Μπαγκνορέτζιο.
Η Civita di Bagnoregio (μεσαιωνική ονομασία) βρίσκεται στην επαρχία του Βιτέρμπο, στην περιφέρεια του Λατίου και από τους ερευνητές ταυτίζεται με την αρχαία πόλη Ρατούμνα (Ratumna). Επίσης είναι σχετικά κοντά και στην Ρώμη, 120 χλμ. βορειοανατολικά της ιταλικής πρωτεύουσας.
Βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου και ιδρύθηκε από τους Τυρρηνούς πριν από περίπου 2.500 χρόνια. Η επιλογή του σημείου αυτού δεν ήταν τυχαία. Το Μπαγκνορέτζιο βρισκόταν σε σημαντική γεωγραφική θέση για τη σύνδεση των εμπορικών δρόμων της αρχαϊκής εποχής και, καθώς βρισκόταν σε πολύ ψηλό σημείο, προστατευόταν με φυσικό τρόπο από τους επίδοξους εισβολείς. Τα τείχη της πόλης την έκαναν σχεδόν άτρωτη.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το Βιτέρμπο πλήττονταν πολλές φορές από αρρώστιες, καθώς εκεί βρίσκεται η λίμνη Μπολσένα, όμως η πόλη ήταν αρκετά απομονωμένη με αποτέλεσμα να προστατεύεται εκτός των άλλων και από την ελονοσία, κάτι που την έκανε διπλά σημαντική.
Στην κύρια είσοδο της πόλης υπήρχε μια τεράστια βραχώδης διάβαση ενώ κάτω από την πόλη υπήρχε και μια νεκρόπολη. Ο πιο γνωστός τάφος της πόλης είναι μέχρι σήμερα διάσημος καθώς κατά τον μεσαίωνα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία και σήμερα είναι γνωστός ως το Σπήλαιο του Αγίου Βοναβεντούρου (Saint Bonaventure) ο οποίος έζησε στα μέσα του 12ου αιώνος.
Ο Άγιος Βοναβεντούρος γεννήθηκε το 1221 στο Μπαγκνορέτζιο και πέθανε στη Λυών το 1274. Τότε το Μπαγκνορέτζιο ανήκε στα παπικά κράτη και η σπηλιά-τάφος της Ετρουρίας έγινε εκκλησία προς τιμήν του Αγίου.
Το σπήλαιο-εκκλησία του Αγίου Βοναβεντούρου
Η Ρατούμνα μετά τους Ετρούσκους
Η πόλη της Ετρουρίας καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους κατά τους ρωμαιο-ετρουσκικούς πολέμους που κράτησαν 2 αιώνες (3ος-1ος π.Χ.) και στη συνέχεια οι Τυρρηνοί αφομοιώθηκαν από την ρωμαϊκή κοινωνία. Από την περιοχή του Βιτέρμπο πέρασαν κατά τον μεσαίωνα οι Λομβαρδοί και οι Φράγκοι.
Τον 14ο αιώνα η πόλη δεν θύμιζε καθόλου το ετρουσκικό παρελθόν της, παρά μόνο μέσω των ερειπίων της τα οποία σώθηκαν από τις εισβολές των βαρβάρων. Τον αιώνα εκείνο η πόλη χτυπήθηκε από πανώλη, όμως κατάφερε τον 15ο να ανακάμψει.
Στα τέλη του 17ου αιώνος (1695) ένας ισχυρός σεισμός θα πλήξει την περιοχή και λόγω της διάβρωσης του εδάφους το Μπαγκνορέτζιο θα κριθεί μη κατοικήσιμο και σχεδόν θα ερημώσει. Οι πολίτες της θα μετακινηθούν κάτω από τον λόφο και τους επόμενους αιώνες θα ονομαστεί The Dying Town, που σημαίνει η πόλη που παθαίνει.
Το Μπαγκνορέτζιο σήμερα
Ο τίτλος δεν δόθηκε άδικα. Το 2015 οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν 6-8 άνθρωποι ενώ το 2011 ήταν μόλις 11. Σήμερα, όμως, τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν.
Η περιοχή έχει αρχίσει να κεντρίζει το ενδιαφέρον των τουριστών με αποτέλεσμα χιλιάδες να επισκέπτονται την ετρουσκική πόλη κάθε χρόνο. Χαρακτηριστικά το 2010 την περιοχή επισκέφθηκαν 40.000 άνθρωποι ενώ το 2017 πάνω από 850.000.
Αν και αυτό είναι θεωρητικά θετικό λόγω της ανάπτυξης της οικονομίας της περιοχής, όμως τα προβλήματα που προκλήθηκαν είναι μεγαλύτερα. Τα θεμέλιά της μετά τον σεισμό του 1695 είναι αδύναμα και ο μεγάλος όγκος τουριστών φθείρει συνεχώς τον λόφο. Αρκετοί γεωλόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Επιπλέον, η γέφυρα που οδηγεί στην πόλη έχει καταρρεύσει και έχει χτιστεί καινούρια η οποί δεν θεωρείται η πιο ασφαλής. Οι κατολισθήσεις και η διάβρωση του εδάφους οδηγούν τα κτήρια σε κατάρρευση και συνεχώς ο βράχος που στηρίζεται η πόλη συρρικνώνεται.
Η γέφυρα που σήμερα οδηγεί στην πόλη και η εικόνα του λόφου από τα πλάγια
Προς το παρόν λίγα έχουν γίνει. Οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι πρέπει να υπάρξει περιορισμός στον αριθμό τουριστών που θα επιτρέπεται να εισέλθουν στην πόλη ενώ πολλοί καθηγητές ζητούν να χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO ώστε η πολιτεία να υποχρεωθεί να προστατεύσει το μέρος.
Όλοι ευχόμαστε η λογική να υπερισχύσει των οικονομικο-πολιτικών συμφερόντων και να προστατευτεί αυτή η πανέμορφη πόλη ώστε να μην τη δούμε μια μέρα να καταρρέει κυριολεκτικά. Η φύση είναι αμείλικτη και όσο την αγνοούμε τόσο θα μας τιμωρεί…
Κύρια πηγή άρθρου (στα αγγλικά): https://www.ancient-origins.net/ancient-places-europe/civita-di-bagnoregio-0012139
Πηγή: Ετρούσκοι, Τυρρηνοί ή Ρασίννες – Φίλοι Αρχαίας Ιστορίας
Στην κεντρική Ιταλία υπάρχουν πολλά απομεινάρια του ετρουσκικού πολιτισμού. Μια από τις περιοχές που τα σημάδια τους είναι ακόμη εμφανή είναι η πόλη του Μπαγκνορέτζιο.
Η Civita di Bagnoregio (μεσαιωνική ονομασία) βρίσκεται στην επαρχία του Βιτέρμπο, στην περιφέρεια του Λατίου και από τους ερευνητές ταυτίζεται με την αρχαία πόλη Ρατούμνα (Ratumna). Επίσης είναι σχετικά κοντά και στην Ρώμη, 120 χλμ. βορειοανατολικά της ιταλικής πρωτεύουσας.
Βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου και ιδρύθηκε από τους Τυρρηνούς πριν από περίπου 2.500 χρόνια. Η επιλογή του σημείου αυτού δεν ήταν τυχαία. Το Μπαγκνορέτζιο βρισκόταν σε σημαντική γεωγραφική θέση για τη σύνδεση των εμπορικών δρόμων της αρχαϊκής εποχής και, καθώς βρισκόταν σε πολύ ψηλό σημείο, προστατευόταν με φυσικό τρόπο από τους επίδοξους εισβολείς. Τα τείχη της πόλης την έκαναν σχεδόν άτρωτη.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το Βιτέρμπο πλήττονταν πολλές φορές από αρρώστιες, καθώς εκεί βρίσκεται η λίμνη Μπολσένα, όμως η πόλη ήταν αρκετά απομονωμένη με αποτέλεσμα να προστατεύεται εκτός των άλλων και από την ελονοσία, κάτι που την έκανε διπλά σημαντική.
Στην κύρια είσοδο της πόλης υπήρχε μια τεράστια βραχώδης διάβαση ενώ κάτω από την πόλη υπήρχε και μια νεκρόπολη. Ο πιο γνωστός τάφος της πόλης είναι μέχρι σήμερα διάσημος καθώς κατά τον μεσαίωνα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία και σήμερα είναι γνωστός ως το Σπήλαιο του Αγίου Βοναβεντούρου (Saint Bonaventure) ο οποίος έζησε στα μέσα του 12ου αιώνος.
Ο Άγιος Βοναβεντούρος γεννήθηκε το 1221 στο Μπαγκνορέτζιο και πέθανε στη Λυών το 1274. Τότε το Μπαγκνορέτζιο ανήκε στα παπικά κράτη και η σπηλιά-τάφος της Ετρουρίας έγινε εκκλησία προς τιμήν του Αγίου.
Το σπήλαιο-εκκλησία του Αγίου Βοναβεντούρου
Η Ρατούμνα μετά τους Ετρούσκους
Η πόλη της Ετρουρίας καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους κατά τους ρωμαιο-ετρουσκικούς πολέμους που κράτησαν 2 αιώνες (3ος-1ος π.Χ.) και στη συνέχεια οι Τυρρηνοί αφομοιώθηκαν από την ρωμαϊκή κοινωνία. Από την περιοχή του Βιτέρμπο πέρασαν κατά τον μεσαίωνα οι Λομβαρδοί και οι Φράγκοι.
Τον 14ο αιώνα η πόλη δεν θύμιζε καθόλου το ετρουσκικό παρελθόν της, παρά μόνο μέσω των ερειπίων της τα οποία σώθηκαν από τις εισβολές των βαρβάρων. Τον αιώνα εκείνο η πόλη χτυπήθηκε από πανώλη, όμως κατάφερε τον 15ο να ανακάμψει.
Στα τέλη του 17ου αιώνος (1695) ένας ισχυρός σεισμός θα πλήξει την περιοχή και λόγω της διάβρωσης του εδάφους το Μπαγκνορέτζιο θα κριθεί μη κατοικήσιμο και σχεδόν θα ερημώσει. Οι πολίτες της θα μετακινηθούν κάτω από τον λόφο και τους επόμενους αιώνες θα ονομαστεί The Dying Town, που σημαίνει η πόλη που παθαίνει.
Το Μπαγκνορέτζιο σήμερα
Ο τίτλος δεν δόθηκε άδικα. Το 2015 οι μόνιμοι κάτοικοι ήταν 6-8 άνθρωποι ενώ το 2011 ήταν μόλις 11. Σήμερα, όμως, τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν.
Η περιοχή έχει αρχίσει να κεντρίζει το ενδιαφέρον των τουριστών με αποτέλεσμα χιλιάδες να επισκέπτονται την ετρουσκική πόλη κάθε χρόνο. Χαρακτηριστικά το 2010 την περιοχή επισκέφθηκαν 40.000 άνθρωποι ενώ το 2017 πάνω από 850.000.
Αν και αυτό είναι θεωρητικά θετικό λόγω της ανάπτυξης της οικονομίας της περιοχής, όμως τα προβλήματα που προκλήθηκαν είναι μεγαλύτερα. Τα θεμέλιά της μετά τον σεισμό του 1695 είναι αδύναμα και ο μεγάλος όγκος τουριστών φθείρει συνεχώς τον λόφο. Αρκετοί γεωλόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Επιπλέον, η γέφυρα που οδηγεί στην πόλη έχει καταρρεύσει και έχει χτιστεί καινούρια η οποί δεν θεωρείται η πιο ασφαλής. Οι κατολισθήσεις και η διάβρωση του εδάφους οδηγούν τα κτήρια σε κατάρρευση και συνεχώς ο βράχος που στηρίζεται η πόλη συρρικνώνεται.
Η γέφυρα που σήμερα οδηγεί στην πόλη και η εικόνα του λόφου από τα πλάγια
Προς το παρόν λίγα έχουν γίνει. Οι γεωλόγοι πιστεύουν ότι πρέπει να υπάρξει περιορισμός στον αριθμό τουριστών που θα επιτρέπεται να εισέλθουν στην πόλη ενώ πολλοί καθηγητές ζητούν να χαρακτηριστεί ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO ώστε η πολιτεία να υποχρεωθεί να προστατεύσει το μέρος.
Όλοι ευχόμαστε η λογική να υπερισχύσει των οικονομικο-πολιτικών συμφερόντων και να προστατευτεί αυτή η πανέμορφη πόλη ώστε να μην τη δούμε μια μέρα να καταρρέει κυριολεκτικά. Η φύση είναι αμείλικτη και όσο την αγνοούμε τόσο θα μας τιμωρεί…
Κύρια πηγή άρθρου (στα αγγλικά): https://www.ancient-origins.net/ancient-places-europe/civita-di-bagnoregio-0012139
Πηγή: Ετρούσκοι, Τυρρηνοί ή Ρασίννες – Φίλοι Αρχαίας Ιστορίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Μας ενδιαφέρουν οι άποψεις σας και οι διαφωνίες σας.
Ο γόνιμος διάλογος μας κάνει όλους πιο σοφούς.